رله چیست؟
رلهها از دستگاههای بسیار مهم در علم برق به شمار میآیند که به منظور محافظت از تجهیزات برقی و جلوگیری از خسارتهای جدی ناشی از نقصان در سیستمهای برقی استفاده میشوند.
انواع رله
در این مقاله سعی بر این داریم تا برخی از انواع رله را توضیح دهیم.
رله شنت
یکی از انواع رله که جهت کنترل کلیدهای کمپکت از راه دور با رلههای حفاظتی یا PLC مورد استفاده قرا می گیرد، رله شنت است. این رله در محفظه داخلی کلید کمپکت در جای مخصوص قرار میگیرد و بسته به نوع باز کننده و یا قطع کننده، با تحریک رله توسط تجهیزات حفاظتی و کنترلی که در مسیر آن قرار دارند، عملیات قطع و وصل انجام میشود.
رله شنت (Shunt Relay) یکی از انواع رلههای محافظتی است که به منظور مانع شدن از افزایش ولتاژ یا جریان در یک مدار برقی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع رله بر اساس ولتاژ یا جریان مشخصی که در مدار برقی تنظیم شدهاند، عمل میکنند. در صورتی که ولتاژ یا جریان از حد مشخصی بیشتر شود، رله شنت به طور خودکار مدار را قطع میکند تا جلوگیری از خسارت به تجهیزات و دستگاههای دیگر انجام شود.
رله آندر ولتاژ
این رله مدار را در برابر افت ولتاژ محافظت میکند. چنانچه ولتاژ کمتر از حد معین برسد با تحریک این بوبین باعث قطع کلید کمپکت میشود. این رله نیز مانند رله شنت در داخل محفظه کلید کمپکت قرار میگیرد. عملکرد رله آندر ولتاژ به این صورت است که تا زمانیکه رله وصل باشد میتوان کلید را وصل نمود و چنانچه رله بر اثر افت ولتاژ قطع شود کلید کمپکت نیز قطع میشود.
رله آندروولتاژ (Under-Voltage Relay) نیز یک نوع رله محافظتی است که وظیفهی کاهش ولتاژ در یک مدار برقی را دارد. این رله بر اساس ولتاژ زیر حد نرمال تنظیم شده عمل میکند و در صورت کاهش ولتاژ زیر این حد، مدار را قطع میکند. این عمل باعث جلوگیری از خسارت به تجهیزات و دستگاههای برقی میشود که بر ولتاژ معینی برای عملکرد صحیح خود نیاز دارند.
کاربرد های رله
کاربردها: رلههای شنت و آندروولتاژ در انواع سیستمهای برقی مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از کاربردهای آنها عبارتند از:
- محافظت از موتورها: این رلهها در سیستمهای موتوری مانند پمپها و فنها برای جلوگیری از افزایش جریان یا کاهش ولتاژ ناگهانی و خسارت به موتورها استفاده میشوند.
- محافظت از تراکم شبکه: در شبکههای توزیع برق، رلههای آندروولتاژ به منظور جلوگیری از تراکم شبکه و از دست دادن ولتاژ به مشترکین مورد استفاده قرار میگیرند.
- محافظت در مقابل اتصال کوتاه: رلههای شنت برای محافظت از مدارهای برقی در مقابل اتصالهای کوتاه و افزایش ناگهانی جریان مورد استفاده قرار میگیرند.